Winsum

Heraldry of the World Civic heraldry of the Netherlands - Nederlandse gemeentewapens

WINSUM

Provincie  : Groningen
Opheffing  : -
Toevoegingen : 1990 Adorp, Baflo, Ezinge

I : 21 mei 1889
"In keel een paard, gaande, in natuurlijke kleur, getoomd,omgord en gezadeld van goud, dragend een ridder, gekleed in bruin en eene dame, gekleed in lazuur, voerende de ridder eene lans met steel van sabel, punt van goud en vaantje van zilver; alles vergezeld van eene zevenpuntige ster van goud. Het schild gedekt met eene gouden kroon met 5 fleurons."

II : 13 oktober 1992
"In sinopel een verhoogde en versmalde dwarsbalk van zilver, vergezeld boven van vier zevenpuntige sterren van goud en beneden van een ruiter met dame van goud, gezeten op een paard van zilver, getoomd, omgord en gezadeld van goud, de ruiter houdende een lans met vaan van zilver in de rechterhand. Het schild gedekt met een gouden kroon van vijf bladeren."

Oorsprong/verklaring:
Winsum is gelegen in het voormalige Hunsingo, en wel in de beide landschappen Opgo en Halfambt, alsmede gedeeltelijk in het landschap Midgo, behorend tot het Westerkwartier. In het zegel van Halfambt komt een afbeelding voor van St. Laurentius met een rooster. In het landschapszegel van Hunsingo stond echter een ruiter te paard met achter hem een dame. Daarachter nog weer een zevenpuntige ster.

De betekenis van ruiter en ster is niet duidelijk. Zowel Wodan als St. Maarten tot een onderwerp van folkloristische verbeelding zijn genoemd. Winsum beschouwde zich als hoofdplaats van Hunsingo, mede doordat in Winsum de jaarlijkse vergadering, 'warf' van de hoofdelingen plaatsvond.
De gemeente vroeg daarom in 1889 een wapen aan gebaseerd op het zegel van Hunsingo.

Het wapen in de Koffie Hag albums +/- 1930

Bij het ontwerp voor een nieuw wapen lagen een aantal symbolen voor de hand. Enerzijds de golvende dwarbalk in sinopel van Adorp, de ster van Baflo en het rooster van St. Laurentius uit het wapen van Halfambt. Hierop zijn een aantal mogelijke voorstellen ingediend: 1) Gedeeld, I een verlaagde golvende dwarsbalk van zilver vergezeld van de ster uit het wapen van Baflo, II een Laurentiusrooster. 2) Een verlaagde golvende dwarsbalk vergezeld van 3 sterren, 3) Het zegelbeeld van Hunsingo, warbij het veld van metaal, het paard zwart en de figuren van een kleur, het geheel eventueel vergezeld van 3 sterren in het schildhoofd.

Uiteindelijk vormde het huidige wapen een compromis. Een vijfbladerige kroon werd aangevraagd omdat de gemeenten destijds in de staten vertegenwoordigd waren.

Literatuur : Daae, 1995