Budel

Heraldry of the World Civic heraldry of the Netherlands - Nederlandse gemeentewapens

BUDEL

Provincie  : Noord Brabant
Opheffing  : 1998 Cranendonck
Toevoegingen : 1810 Gastel (in 1812 weer zelfstandig geworden), 1997 Maarheeze (1925 Soerendonk (1819 Gastel))

I : 16 juli 1817
" Van lazuur beladen met 3 hoorns van goud. Het schild van achteren vastgehouden door een adelaar van goud."

Oorsprong/verklaring

Het wapen is een verbastering van het wapen van Horn (in zilver rode hoorns), en wel van de tak Cranendonck. Budel werd in het begin van de 14e eeuw een bezit van de Heren van Cranendonck, die het in 1421 aan de Hertog van Brabant opdroegen, om het vervolgens weer in leen terug te ontvangen. Daarvoor was het gebied sinds 1050 in handen van het OLV kapittel van Aken, die het in leen gaven aan de Heren van Cranendonck. Het gezag van het kapittel werd steeds minder en in het begin van de 14e eeuw was het verloren gegaan.

Het oudste zegel van Budel is bekend sinds 1346 en vertoont het wapen van Cranendonk geplaatst op een adelaar. Het zegel dateert van na 1316, aangezien de Heren van Cranendonk voor die tijd de hoorns omgewend voerden. Ook de latere zegels van Budel vertonen dezelfde voorstelling.

Het wapen in de Oldenkott albums +/- 1910	Het wapen in de Koffie Hag albums +/- 1930
Het oude zegel van Budel

De adelaar is de Duitse rijksadelaar, afgeleid van het wapen van Aken. Het wapen geeft dus de oudst bekende leenband weer, de hoorns van Cranendonk op de adelaar van Aken. De kleuren van de adelaar zijn dus niet juist. Na de naamswijziging in Cranendonck is ook het historische wapen opgenomen.

Literatuur : Schampers et al., 1996.