Nuth

Heraldry of the World Civic heraldry of the Netherlands - Nederlandse gemeentewapens

NUTH

Provincie  : Limburg
Opheffing  : -
Toevoegingen : 1821 Vaesrade, 1982 Hoensbroek (ged), Hulsberg (ged), Schimmert, Wijnandsrade

I : 15 september 1819
Aan Nuth werd als 'wapen' een afbeelding van St.Bavo in volle wapenrusting verleend, de heilige stond echter niet op een schild en van een echt wapen is dus geen sprake. Wel werd de tekening opgenomen in het officiële register van de Hoge Raad van Adel .

II : 13 juni 1938
"Gedeeld : I in zilver een schuinbalk van keel, vergezeld van 6 zoomsgewijs geplaatste merletten van hetzelfde. II in keel een sleutel van goud. Achter het schild staande de figuur van den H.Bavo in wapenrusting, waarover een van voren openhangende mantel van keel, het hoofd gedekt met een hoed zonder rand van sabel, houdende een zwaard van zilver met gevest van goud in de rechterhand, welke op den bovenrand van het schild rust, op de linkerhand dragende een valk van natuurlijke kleur, gekapt van goud."

III : 9 maart 1982
"Doorsneden : I in zilver een uitkomende dubbelstaartige gekroonde leeuw, houdende in de linkervoorklauw een bundel van 5 pijlen, alles van keel; II gedeeld : a in zilver een schuinbalk vergezeld van 6 merletten, zoomsgewijze geplaatst, alles van keel; b in keel een keper van zilver. Het schild gedekt met een gouden kroon van 3 bladeren en 2 parels."

Oorsprong/verklaring

Nuth bestond reeds in de 13e eeuw en viel onder Klimmen. In 1626 werd het tot een zelfstandige heerlijkheid veheven. De eerste heer was Steven van Eynatten. Dit geslacht bleef eigenaar van de heerlijkheid tot de Bataafse Republiek. Het geslacht Van Eynatten voerde een rechterschuinbalk, vergezeld van zes zoomsgewijg geplaatste merletten. Dit wapen komt terug in het tweede en derde wapen van de gemeente.

De Heilige Bavo is de kerkpatroon van Nuth. De heilige kwam voor op de zegels van de schepenbank, vergezeld van het wapen Van Eynatten. Bij de verlening van het eerste 'wapen' is wel de afbeelding van de H. Bavo overgenomen, echter niet het schild.

Het wapen in de Koffie Hag albums +/- 1930

De sleutel in het tweede wapen herinnert aan Vaesrade, dat tot het kapittel van St Servatius uit Maastricht behoorde. Dit kapittel voerde een sleutel, vergelijk ook Heer en Berg en Terblijt.

De leeuw in het nieuwste wapen is de leeuw van Valkenburg met 5 pijlen, die de 4 gemeenten symboliseren, die in 1982 de nieuwe gemeente Nuth vormden, alsmede Vaesrade. Bovendien komt de leeuw uit de oude wapens van Hulsberg en Schimmert. De keper tenslotte is het wapen van de familie Van den Bongard en komt uit het wapen van Wijnandsrade.

Literatuur : Eversen en Meulleneers, 1900; Schutte, 1982