Heusden: Difference between revisions

From Heraldry of the World
Jump to navigation Jump to search
No edit summary
m (Text replacement - "Noord Brabant" to "Noord-Brabant")
 
(3 intermediate revisions by the same user not shown)
Line 1: Line 1:
{|width="100%" style="color:black; background-color:#ffffcc;"
'''Heusden''' can refer to:
|width="15%"|[[File:Netherlands.gif|50 px|left]]
|width="70%" align="center" |'''Heraldry of the World<br/>Civic heraldry of the [[Netherlands]] - [[Nederlandse gemeentewapens]]'''
|width="15%"|[[File:Netherlands.gif|50 px|right]]
|}
 
'''HEUSDEN'''


Provincie  : [[Noord Brabant]]<br/>
* [[Heusden (Noord-Brabant)]], a Dutch municipality
Opheffing  : -<br/>
* [[Heusden (Limburg)]], a former Belgian municipality in Limburg
Toevoegingen : 1935 [[Hedikhuizen]] (ged), [[Herpt en Berne]], [[Oudheusden]] (ged), 1973 [[Eethen]] (ged, 1923 [[Genderen]], [[Meeuwen]], [[Drongelen]]), 1997 [[Drunen]] (1935 Oudheusden (ged)), [[Vlijmen]] (1821 Vlijmen en Engelen (ged.), 1935 Hedikhuizen (ged), [[Nieuwkuyk]])
* [[Heusden (Oost-Vlaanderen)]], a former Belgian municipality in Oost-Vlaanderen
 
I : 16 juli 1817  <br/>
'''"In goud een rood rad. Het schild gedekt met een gouden kroon van 5 bladeren."'''
 
[[File:heusden.gif|center]]
 
II : 20 juni 2000<br>
'''"In goud een rad van keel. Het schild gedekt met een goudenkroon van 5 bladeren en ter weerszijden gehouden door een leeuw van goud, getongd en genageld van keel."'''
 
[[File:heusden.jpg|center]]
 
'''Oorsprong/verklaring:'''
<br/>
Heusden vormde als voornaamste stad in dat gebied een voorpost van de Graven van Holland in Brabants gebied. De stad kreeg waarschijnlijk tussen 1290 en 1295 stadsrechten. Het wapen met het wiel werd sinds 1260 gevoerd door de Heren van Heusden en Altena, eerst met 7 later met 6 spaken. De familie van Heusden stierf in 1330 uit en de stad nam het wapen over. Van de stad zijn een tweetal zegels bekend, uit 1419 en 1583, beide met het wapen met het wiel. Het tweede zegel had als contrazegel het wapen gedekt door een helm, met als helmteken het rad tussen 2 getakte horens Het wapen op zich is niet veranderd, wel werd het in de 17e eeuw gevoerd met helm en dekkleden, met als helmteken 2 vogels en het wiel.
In de 18e eeuw wordt het wapen gedekt door een kroon van vijf bladeren, en later, in diverse boeken, vastgehouden door twee leeuwen. De leeuwen zijn waarschijnlijk Hollandse leeuwen. Ook werd het rad in die tijd met zeven spaken afgebeeld ipv met zes. In 1815 werd het wapen aangevraagd, alleen gedekt met een kroon. In 2000 werden de schildhouders alsnog verleend.
Over de herkomst van het wiel bestaat de volgende legende :
Boudewijn, tweede Heer van Heusden, in dienst van koning Edmond
van Engeland, zou tussen 875 en 890 diens dochter Sophia geschaakt
hebben. Een verzoening kon pas tot stand komen als Boudewijn zijn
oude wapen met 8 scepters zou vervangen door dat met een rad.
Waarom een rad vermeldt het verhaal niet. Een andere kromiek geeft
als verklaring dat gezanten van Edmond Sophia in Heusden aantroffen,
terwijl zij op een rood spinnewiel garen spon.
 
Het enige misschien juiste element in deze sages vormt de vermelding
van het wapen met 8 scepters; de Heren van Heusden hadden het
gebied in leen van de Graven van Kleef, die als wapen een karbonkel
voerden.<br>
De rest van de sage is niet geloofwaardig, aangezien wapens niet voor de eerste helft van de 12e eeuw in Nederland in gebruik waren.
 
Behalve Heusden zelf voerden ook een aantal andere gemeentes in
dit gebied ([[Drongelen]], [[Oudheusden]]), alsmede [[Maarn]], het rad van Heusden. De Heerlijkheid Maarn behoorde nl tot een abdij te Bern bij Heusden. Ook het Zeeuwse [[Haamstede]] voerde het rad van Heusden. De eerste heer van Haamstede was namelijk een bastaardzoon van een dochter van Jan VII van Heusden.
 
In 1993 stelde de Noordbrabantse Commissie voor Wapen- en Vlaggenkunde voor het wapen te wijzigen, en twee schildhoudende leeuwen toe te voegen. De gemeente heeft echter geen pogingen gedaan het wapen te wijzigen.
 
{|align="center"
|align="center"|[[File:heusden.ok.jpg|center]] <br/>Het wapen in de [[Oldenkott]] albums +/- 1910
|align="center"|[[File:heusden.hag.jpg|center]]  <br/>Het wapen in de [[Koffie Hag albums]] +/- 1930
|}
{|align="center"
|align="center"|[[File:heusden3.jpg|center]]<br/>Het wapen op een grenspaal bij het dorp (foto Rien de Schipper)
|align="center"|[[File:heusden2.jpg|center]]  <br/>Het wapen op de Vismarkt ([http://www.pbase.com/mjk43/gevelstenen bron]) 
|}
 
[[Litwap|Literatuur]] :  Van den Bergh, 1878; Van Ham, 1984; Brekel, 1993b
 
[[Category:Netherlands]]
[[Category:Noord Brabant]]
[[Category:Granted 1817]]
[[Category:Granted 2000]]

Latest revision as of 08:28, 23 June 2022

Heusden can refer to:

Retrieved from "https://www.heraldry-wiki.com/heraldrywiki/index.php?title=Heusden&oldid=1926570"