Heel
 |
Heraldry of the World Civic heraldry of the Netherlands - Nederlandse gemeentewapens |
|
HEEL
Provincie : Limburg
Opheffing : 1818 Heel en Panheel
Opnieuw opgericht 1991 uit : Beegden, Heel en Panheel ((1818 Pol en Panheel, ged), Wessem (1818 Pol en Panheel, ged)
Opheffing : 2007 Maasgouw
I : 21 april 1819 "Van blaauw beladen met het borstbeeld van Helena, tot schild-houder de Heilige Lambertus, alles van goud, in bisschoppelijk gewaad."
II : 13 december 1991
"Doorsneden; I in azuur de buste van de Heilige Lambertus van zilver, de mijter en het rationale geboord van goud; II in goud drie hoorns van keel, geplaatst twee en een. Het schild gedekt met een gouden kroon van drie bladeren en twee parels."
Oorsprong/verklaring:
St Helena fungeert als sprekend symbool, terwijl Lambertus patroonheilige is van het Patrimonium van St.Lambertus te Luik, bezitters van de heerlijkheid. De afbeeling van St. Helena had geen enkele historische betekenis.
De voorloper van de gemeente was de schepenbank Heel, dat eigenlijk alleen het dorp Heel omvatte, niet de in de gemeente gelegen dorpen Katert, Houthem en Apenbroek (behorend tot Wessem). Van de schepenbank zijn twee zegels bekend. Beide voerden het borstbeeld van de H. Lambertus, daarbij refererend aan aan de onderhorigheid van het dorp aan het kapittel van St. Lambertus te Luik.
Dit kapittel had tevens in Beegden en Wessem belangrijke tiendrechten. Tevens is de kerk van Heel de moederkerk van Beegden en Wessem. Panheel behoorde tot de parochie Heel. De drie hoorns slaan op twee families: Van Horn en Van Ghoor. De kleuren zijn van de Van Horns. Deze hoorns stonden ook in de wapens van Beegden en Wessem, alsmede in het zegel van de schepenbank Pol en Panheel. De familie Van Ghoor, waarschijnlijk een afsplitsing van Van Horn bezaten vanaf het begin der 15e eeuw de heerlijkheid Pol en Panheel, alsmede het kasteel Heel.
Literatuur : Sierksma, 1962; Hanssen, 1995a